GREGOR MENDEL

CEMİLE AKTAŞ (Biyoloji Öğretmeni) 03 Ocak 2020 Cuma 00:00:00 ÖÖ

Sonraki Makale

Gregor Mendel, 22 Temmuz 1822 tarihinde, Habsburg hanedanlığına bağlı Silezya eyaletindeki Hyncice (Heizendorf) köyünde dünyaya geldi. Doğduğunda ismi Johann'dı. Tek erkek çocuk olan Johann, ileride kalıtım biliminin öncüsü olan bir botanikçi, doğa bilimcisi ve din adamı Gregor Mendel olacak ve Mendel Kalıtım Yasaları ile genetik bilimini yeni bir boyuta taşıyacaktır. Babası Anton Mendel, toprak parçasını ekim biçim , meyve yetiştiriciliği ve arıcılık yapıyordu. Johann da küçük yaşta bahçe işleriyle ilgilenmeye başlamıştı. Ülkenin birçok yerinde daha okul yokken, yaşadıkları yerde okul olmasını fırsat bilen Johann, erken yaşta okula başladı. Öğretmenleri, Johann'ın ilgisini ve zekasını hemen fark ettiler ve Lipnik'te (Leipnik) daha iyi bir okula daha sonra Opava’da ileri düzeyde okula gönderildi. Mendel 21 yaşındayken rahip adayı olarak manastıra girdi ve geleneğe uygun olarak kendine yeni bir ad olan Gregor’u seçti. Kendini dine adamanın hayatını düzene sokacağını düşünüyordu. Kalıtım bilimin öncüsü Mendel, ilk önce tavşanlar üzerinde deney yapmaya başladıysa da, başrahip bazı ahlak kurallarını ihlal edildiğini görünce Mendel’i uyardı. Bunun üzerine Mendel bezelyelerle deney yapıp, bir türün özelliklerinin kalıtım yoluyla sonraki kuşaklara aktarıldığını buldu. Mendel'in öne sürdüğü ilkeler, 20. yüzyılın başlarında yapılan deneylerle doğrulandıktan sonra, kalıtım kuramının bütün canlılar için geçerliliği saptanarak, biyolojinin temel ilkelerinden biri haline gelmiştir. Mendel, 6 Ocak 1884 tarihinde hayata gözlerini yumdu.
Mendelin Kalıtım Yasaları:
-Kalıtım yoluyla geçen her özellik bir gen tarafından belirlenir. Belirli bir özellikle ilgili farklı genler "allel" olarak adlandırılır. Örneğin; göz rengini belirleyen gen için anneden mavi göz alleli, babadan kahverengi göz alleli alınabilir. Baskın olan allel, gene baskın olarak etki eder ve yavrunun bu özelliği taşımasını sağlar.
-Her birey, bitki veya hayvan; her özellik için birini annesinden ve birini babasından aldığı iki dizi gene sahiptir
-Genler, mutasyona uğramadığı sürece bir sonraki kuşağa olduğu gibi aktarılır. Her kuşağın özellikleri önceki kuşağın gen bileşimlerinin karışarak yeniden düzenlenmesi sonucu oluşur.
-Gen allelleri baskın ya da çekinik olabilir. Bir özellikle ilgili iki baskın allel ya da tek baskın allel alan bireyde o baskın özellik ortaya çıkacaktır. Çekinik bir özelliğin ortaya çıkması için bireyin iki çekinik allel alması gerekir çünkü ortamdaki baskın allel, çekinik özelliğin hükmetmesine izin vermeyecektir. Çekinik özellik ancak ve ancak sadece çekinik allelerin bulunması durumunda ortaya çıkabilir.

ÖĞRETMEN MAKALELERİ