BİR TÜRK ZEKA OYUNU “MANGALA”

GİZEM ESİN (Sınıf Öğretmeni) 12 Ekim 2020 Pazartesi 09:08:24 ÖÖ

Sonraki Makale

Bir Türk zeka oyunu olan Köçürme; dünyadaki yaygın adıyla Mangala oyunudur. Mangala oyunun adı Arapça kökenli mankala kelimesinden gelmektedir. Mankala kelimesi aktarma, taşıma anlamına gelmektedir. Manga kelimesi de küçük askeri birlik anlamındadır. Taşların sıralanışı ve çukurlar arası taşların aktarılması düşünülerek bu oyuna mangala ismi verilmiştir. Dünyanın farklı ülkelerinde mangala türü oyunlar oynanmaktadır ancak Türk Mangalasını diğer mangala oyunlarından ayıran kimi özellikler vardır. Diğer mangala türlerinde taşlar genelde "tohum" adını almakta, taşları hareket ettirme ise "tohum saçma" olarak ifade edilmektedir. Bu da o kültürlerin ziraatçı bir toplum olduklarını göstermektedir. Oysa Türk Mangalasında taşlar "asker" olarak görülmektedir. Ayrıca günümüze "hazine" olarak aktardığımız bölüme Türkler "orda" yani "karargâh" demişlerdir; bu da oyunumuzun bir çiftçilik oyunu değil, savaş oyunu olduğunu ortaya koymaktadır. Türk Mangalasının bir diğer farkı ise alınan taşların bir tanesinin kendi otağına, yani kuyusuna bırakılmasıdır. Türk Mangalasının bir diğer farkı ise alınan taşların bir tanesinin kendi otağına, yani kuyusuna bırakılmasıdır. Diğer mangala oyunlarında kendi kuyusuna taş bırakma olayı yoktur.
Mangala iki kişi arasında oynanan basit bir taş oyunu gibi gözükse de düşünme gerektiren bir strateji oyunudur. Kurallarının basit oluşu her ortamda ve herkes tarafından oynanabilir olmasını sağlamaktadır. Mangala oyununda taşlarının oyuncu önündeki oyuk çukurlara konarak oynanması bu oyunun bazı yörelerde çukur veya kuyu oyunu olarak da anılmasına sebep olmuştur.