GÖRSEL SANAT YARIŞMALARINDA JURİ ÜYELİĞİNİN ÖZELLİĞİ

SAİME BİÇER (Görsel Sanatlar Öğretmeni) 22 Eylül 2021 Çarşamba 00:01:14 ÖÖ

Sonraki Makale

"Genelde tüm görsel ve özelde Ulusal görsel sanat yarışmalarının seçici kurulları nasıl oluşturulmalı?" sorusuyla konuya başlayalım. Sanat yarışmalarının genç sanatçılar için önemini bilir, ama tüm sanat yarışmalarına karşı ihtiyatlı davranırım. İhtiyatlı davranmama yol açan en önemli unsur; jürinin o seçimi yapabilecek sanat ve sanat tarihi birikimine sahip olmasıdır. Sanat jürisinin gerektirdiği ile başka uzmanlıkları karıştırmamak gerekir. Bunun dışında uzmanlardan oluşan jüri tarafından açıklanan DYO Resim Yarışması sonuçları üzerinde yaptığım inceleme sonucunda iptal edilen bu yarışma birincilik ödülü hakkındaki süreçleri basın ve sosyal medyadan takip etmek mümkündür.
Bir sanat eserinin telif hakları ile sanat eseri olma özelliği açısından inceleme ve değerlendirmesi zaman zaman birbirini destekliyor görünse de, bu iki alan özellikleri itibariyle farklı uzmanlık alanlardır. Biri konuya hukuki, diğeri sanat tarihi ve sanat eserinin "Neliği" açısından bakar. Sanat eseri değerlendirmesi temelde sanat uzmanı (Sanat tarihçisi, eleştirmen, sanat eğitimli kişiler vb. ); sanat tarihinden hareketle her iki sanatçı ve eser arasındaki üslup farklılıklarını veya benzerlikleri ile konu olan sanatçı ve eserlerin sanat tarihindeki yerini ortaya koyar. Sonuçta sanat uzmanı "Bu kopya veya özgün." der. Bu çalışmasını da detaylı bir raporla ortaya koyar.
Telif hakları konusunda yapılan inceleme ise; sanat uzmanı tarafından yapılan inceleme ve ortaya konulan rapor temelinde mevcut ile hak ihlali yapıldığı iddia edilen iki sanat eseri üslubunun Fikir ve sanat eserleri kanun’da karşılığını ortaya koyar. Hukukçunun temel yol haritası kanun yönetmelik ve içtihatlardır. Hukukçunun bu değerlendirmeyi yapabilmesi için mutlaka sanat uzmanın raporundan hareket etmesi esastır. Hangi amaçla olursa olsun; hem sanat, sanat tarihi ile hukuk eğitimini birlikte almamış bir hukuk uzmanının sanatı destekleme adına bile olsa bir Ulusal yarışmada seçici kurul üyesi olmasının uygun olmadığı görüşündeyim. Seçmek için uzmanlık donanımına sahip olmak esastır. "Sanat eseri yarışmasında kim jüri olmalı?" sorusunun cevabını da başka bir yazıda tartışmakta yarar var. Bildiğim bir şey var "Herkes veya isteyen değil, sadece sanat uzmanlarının jüri olmasıdır."
Saime BİÇER AKSOY (Görsel Sanatlar Öğretmeni)

ÖĞRETMEN MAKALELERİ