Masal nedir? Okumayı, dinlemeyi sever miyiz? Peki, masallar sadece çocuklar için midir? Size anlatılan masallardan hangilerini hatırlıyorsunuz? Bugün anlatmak istediğim masal sizce nasıl bir masal? İsterseniz başlayalım… Bu masal, bir Ezop masalı, bir Andersen masalı ya da Binbir Gece masalı değil. Bu masal, kültürlerarasılık dediğimiz kavram. Bulunduğumuz yüzyılda bir dünya vatandaşı olabilmenin şartlarından biri de diğer kültürlerin farkında olmak ve onları anlamaktır. Tarih boyunca farklı kültürler, çeşitli sebeplerle sosyal bir topluluk içerisinde bulunma durumunda kalmıştır ve böylece, kültürel ve politik yapılanmalar gerçekleşmiştir. Bu durumda, kişilerarası iletişimde kültürler arasındaki farklılıklar ön plana çıkmaya başlamıştır. Zaman kavramı, dil, din, yeme alışkanlıkları, giyim tarzları gibi unsurlar kültürün belirleyicileridir.
Yukarıda bahsettiğim etmenlerden kaynaklı, global anlamda başarılı olmak isteyen bir kurumun veya bireyin kültürlerarası yeterliliği edinmesi şart olmuştur. Peki bizler sahip miyiz bu kültürlerarası yeterliliğe? Bu konuda davranışsal bir modeli inceleyelim.

1.    Saygı gösterme: Bireyin diğer bireylere karşı saygılı olma ve olumlu bakışa sahip olma becerisi.
2.    Etkileşim tavrı: Diğerlerine karşı önyargısız davranabilme becerisi.
3.    Bilgiye yönelim: Bireylerin çevresindeki dünyayı farklı şekilde tanımladığını, “doğru”nun ne olduğu ile ilgili farklı görüşler olduğunu algılayabilme becerisi.
4.    Empati: Bireyin kendisini başkalarının yerine koyabilme becerisi.
5.    Kendi yönelimli rol davranışı: Kişinin esnek olabilme ve çeşitli rollerde faaliyet gösterebilme becerisi.
6.    Etkileşim yönetimi: Tartışabilme becerisi, diğerlerinin ihtiyaçları ve taleplerini doğru değerlendirebilmeye yönelik etkileşimi başlatabilme ve sonlandırabilme becerisi.
7.    Belirsizliğe karşı tolerans: Kişinin yeni ve belirsiz ortamlarda rahat olabilme becerisi.

Kişinin kültürel öğrenme sürecini gerçekleştirerek içsel ve dışsal sonuçları elde etmesi ve kültürlerarası bilgi ve becerileri davranışa dönüştürmesi kişiler için farklı düzeylerde gerçekleşebilmektedir. Şimdi sizinle bu düzeyleri inceleyelim.

1.    Temel yeterlilik: Kişi diğer kültürlerden kişilerle etkileşim kurmaya isteklidir, diğer kültürlere ilişkin bilgi edinme çabası vardır ancak henüz deneyimleri yoktur. Dİğer kültürlerden kişilerin gelenek, görenek ve değerlerine değer vermekte ve onaylanmaktadır.
2.    Orta yeterlilik: Kişi farklı kültürlerle ilgili eğitim ve deneyim kısmını tamamlamış tutarlı bir şekilde kültürler arası etkileşimler açık ve gerekli becerileri edilmiş durumdadır. Ayrıca karşılaşılabilecek çeşitli problemlerin üstesinden gelme,  alışkın olunmayan durumlara yanıt verebilme ve adapte olabilme becerileri edilmiş olmaktadır. Bununla birlikte farklılıklara ilişkin onaylama yada onaylamamaktan daha çok durumu olayı doğal karşılama tutumu gelişmiş olmaktadır.
3.    Tam yeterlilik: Kişinin sahip olduğu kültüre ait yeterlilikler ikinci düzeyde iken sezgisel düzeyde kalırken kültürlerarası durumlarda bilgisini kullanabilme, değerlendirme yapabilme, becerileri uygulayabilme söz konusu olmaktadır. Kişinin kültürlerarası gruplar ile etkileşimlerinde savunucu iletişimin ya da kırıcı olma gibi davranışların ortaya çıkmasına özen gösterdiği ve anlayış temelinde bir iletişim kurduğu görülmektedir. Ayrıca kişi, grup içindeki etkileşimlerde yanlış anlaşılmalar ya da güç durumlar söz konusu olduğunda incelikle, nazik bir şekilde kişilerin birbirlerini anlamalarının da arıcılık etme ve diğerlerinin bakış açılarının da anlaşılmasını sağlama gibi bir role sahip olmaktadır.

Farklı ülkelerden kişiler arasında farklılıkları görebilmek, yorumlayabilmek ve olayları değerlendirebilmek oldukça önemlidir. Bu farklılıkların farkına varılamadığı takdirde yanlış anlamalar ortaya çıkabilmektedir. Kültürle ilgili yanlış anlamalar genellikle derinlerde gizli olduğundan olumsuzluklar yaşandığında kişiler bunun farkına dahi varmayabilir. Kültürler arasındaki farklılıkların temeli, sadece bir ülkenin coğrafya, dil, inanç, yeme alışkanlıkları vb. unsurlara dayanmamakta, bir ülkede yetişen ve o ülkenin kültürünü benimseyen kişilerin algı, değer, tutum ve davranışları ile yakından ilişkili olmaktadır. Bu nedenle de kişiler arasında görünmez sınırlar oluşmaktadır. Kültürlerarası eğitim ile kişiler kültürler arasındaki farklılıkları ve bu farklılıkların beraberinde getirdiği anlayışı da öğrenmeyi sağlamakta, böylece görünmez sınırların aşılması daha kolay olmaktadır. Bir diğer ifade ile kültürlerarası farklılık eğitimleri ile, kişinin söz konusu kültür ile ilgili hassasiyet geliştirmesi, hoşgörüye sahip olması ve bu doğrultuda bir iletişim becerisi kazanması her şeyden çok daha önemlidir.
Kültürlerarasılık bir masal ise, biz bu masalı gerçekleştirebilir miyiz?